'मी मिस्टर कुलकर्णी. ९०वे वर्ष चालू आहे. तुम्ही मुंबईचे म्हणालात ना. माझा मोठा मुलगा तिथे असतो - नालासोपाराला. तो पण आता ६४ वर्षांचा झाला. मी तिथे गेलो की आम्ही एकाच ज्येष्ठ नागरिक संघात जातो. मज्जा आहे की नाही, द्या टाळी!' अस म्हणत त्यांनी माझ्या हातावर टाळी दिली. मी मित्राच्या लग्नासाठी पुण्याला गेलो असताना वाटेत - 'अहो जरा मला तुमच्या गाडीवरून तिथे कोपर्यापर्यंत सोडता का?' अस प्रतिकात्मकरित्या डाव्या हाताचा अंगठा 'लिफ्ट'साठी वर करणारे 'तरुण' आजोबा भेटले.
'तुमच नाव काय म्हणालात?'
'अमोल नेरलेकर. मी डोंबिवलीला असतो. आजच्या दिवस इथे आलोय.' मी त्यांना माझा थोडक्यात परिचय करून दिला आणि हातातल्या साध्या ४०० रुपयाच्या घड्याळाकडे पाहून मला किती उशीर होतोय हे उगाच दाखवून दिले.
'तुम्हाला उशीर होतोय का? नाहीतर तुम्हाला एक गम्मत सांगितली असती' त्यांनी मला दिलेला एवढा आदर पाहून माझे मलाच नकोसे झाले आणि मी घड्याळावरून माझ्या पठाणीची बाही सरकवली.
'नाही, बोला ना आजोबा. त्यात उशीर काय. एका लग्नाला निघालोय' मी अगदी औपचारिक प्रतिसाद दिला.
'आजोबा नाही रे. सदानंद कुलकर्णी. मित्र मला 'सद्या' म्हणतात. तुम्हीपण म्हणा. बघा आपण १० मिनिटांत केवढे चांगले मित्र झालो.' आजोबा मिश्किलपणे बोलत होते. 'तुम्हाला बटाटेवडा आवडतो का?'
'हो…'
'चला तिकडचा वडा खाऊया. छान गरमागरम असतो. मग तुम्ही लग्नाला जा आणि मी आमच्या ज्येष्ठ नागरिक संघात जातो.' आजोबांची ह्या वयातही खाण्यावर असलेली भक्ती आणि आवड बघून आचंबित झालो.
'मी रेल्वेमध्ये होतो. ४० वर्षे नोकरी केली, आता निवृत्त होऊनही ३० वर्षे होत आली.' अस म्हणत त्यांनी टाळी देण्यासाठी हात पुढे केला आणि टाळी दिली 'अस्सं…!' ह्या एवढ्या उतारवयातही असणारा त्यांचा उत्साह आणि उर्जा वाखाणण्यासारखी होती.
'आजोबा तुम्ही अज्जिबात वाटत नाही हो ९० वर्षांचे! मला तर तुम्ही ७०चे वाटलेलात.' अस बोलल्यावर त्यांना 'सद्या' म्हणून न बोलावल्याचा राग त्यांच्या चेहऱ्यावर दिसला. मला उगाच चुकल्यासारखे वाटले.
'अहो हिच तर खरी गम्मत आहे ना नेरलेकर! मस्त जगायचं, मजेत जगायचं, हसत रहायचं आणि मग अस फिट राहता येत. अजूनही मी सकाळी ५:३० ला उठतो. योगासने आणि प्राणायाम करतो, मग बागेतली फूल गोळा करतो. अंगणात चाफा,प्राजक्त, मोगरा आणि तगरीची झाडे आहेत. भरपूर फूल निघतात. आणि मग दोघांसाठी चहा करून घेतो. आमच्या हिला उशिरा उठायची सवय आहे. चहा नाश्ता झाला की पूजा करतो. पोट भरला की कस स्तोत्रेपण खणखणीत म्हणता येतात. देव जागा होतो मग आमचा. मग सायकलीने जाउन घराजवळची काम करतो. अजूनही ३५ वर्षांपूर्वी घेतलेली हार्मोनिअम रोज वाजवतो. दुपारी आराम आणि वाचन करतो आणि संध्याकाळी ५ ते ७ आमच्या ज्येष्ठ नागरिक मंडळात जातो. जाताना कधी कधी तुमच्यासारख्या उत्साही तरुणांशी भेट होते. गप्पा होतात. मस्त वाटत.'
मला काय बोलावे सुचेना. त्यांचा उत्साह आमच्यासारख्या तरूणांना लाजवेल आणि आम्हाला अनेक गोष्टी करण्याची प्रेरणा देणारा होता.
'सद्या…अरे चल…५ वाजले.' त्यांना कुणीतरी हाक मारली. कदाचित त्यांच्या संघातील त्यांचे मित्र असावेत.
'आलोच रे गण्या एवढा वडा संपवून आलोच.' त्यांनीही प्रतिसाद दिला.
'हा गणेश जोगळेकर. आमचा मित्र. चला निघतो नाहीतर उशीर होईल. परत भेटूच. आलात पुण्यात की घरी या मी त्या श्री हॉस्पिटल समोरच्या बिल्डींगमध्ये राहतो. तुम्हीपण निघा. मित्राच लग्न म्हणालात ना? मग लवकर जावा आणि मंडपाच्या आजुबाजूला लक्ष द्या. तुम्हाला पण भेटेल तिथे 'एखादी'…नाही का?' अस म्हणत त्यांनी सवयीप्रमाणे मला टाळी दिली.
आजोबा निघून गेले आणि मला उशीर होत आहे हे ही मी दोन क्षण विसरून गेलो. एखाद्याने शरीरासोबत मनानेही ह्या वयात किती तरूण असावे ह्याचे हे उत्तम उदाहरण होते. अशा माणसांशी भेटून आपल्यालाच आणखीन प्रेरणा मिळत असते, हे नक्की!
आजोबांना खरी दाद द्यावीशी वाटली. मी ही थोड्या टाळ्या वाजवल्या. ह्यावेळी दोन्ही हात मात्र माझेच होते!
-- अमोल नेरलेकर । २८ एप्रिल २०१६
'तुमच नाव काय म्हणालात?'
'अमोल नेरलेकर. मी डोंबिवलीला असतो. आजच्या दिवस इथे आलोय.' मी त्यांना माझा थोडक्यात परिचय करून दिला आणि हातातल्या साध्या ४०० रुपयाच्या घड्याळाकडे पाहून मला किती उशीर होतोय हे उगाच दाखवून दिले.
'तुम्हाला उशीर होतोय का? नाहीतर तुम्हाला एक गम्मत सांगितली असती' त्यांनी मला दिलेला एवढा आदर पाहून माझे मलाच नकोसे झाले आणि मी घड्याळावरून माझ्या पठाणीची बाही सरकवली.
'नाही, बोला ना आजोबा. त्यात उशीर काय. एका लग्नाला निघालोय' मी अगदी औपचारिक प्रतिसाद दिला.
'आजोबा नाही रे. सदानंद कुलकर्णी. मित्र मला 'सद्या' म्हणतात. तुम्हीपण म्हणा. बघा आपण १० मिनिटांत केवढे चांगले मित्र झालो.' आजोबा मिश्किलपणे बोलत होते. 'तुम्हाला बटाटेवडा आवडतो का?'
'हो…'
'चला तिकडचा वडा खाऊया. छान गरमागरम असतो. मग तुम्ही लग्नाला जा आणि मी आमच्या ज्येष्ठ नागरिक संघात जातो.' आजोबांची ह्या वयातही खाण्यावर असलेली भक्ती आणि आवड बघून आचंबित झालो.
'मी रेल्वेमध्ये होतो. ४० वर्षे नोकरी केली, आता निवृत्त होऊनही ३० वर्षे होत आली.' अस म्हणत त्यांनी टाळी देण्यासाठी हात पुढे केला आणि टाळी दिली 'अस्सं…!' ह्या एवढ्या उतारवयातही असणारा त्यांचा उत्साह आणि उर्जा वाखाणण्यासारखी होती.
'आजोबा तुम्ही अज्जिबात वाटत नाही हो ९० वर्षांचे! मला तर तुम्ही ७०चे वाटलेलात.' अस बोलल्यावर त्यांना 'सद्या' म्हणून न बोलावल्याचा राग त्यांच्या चेहऱ्यावर दिसला. मला उगाच चुकल्यासारखे वाटले.
'अहो हिच तर खरी गम्मत आहे ना नेरलेकर! मस्त जगायचं, मजेत जगायचं, हसत रहायचं आणि मग अस फिट राहता येत. अजूनही मी सकाळी ५:३० ला उठतो. योगासने आणि प्राणायाम करतो, मग बागेतली फूल गोळा करतो. अंगणात चाफा,प्राजक्त, मोगरा आणि तगरीची झाडे आहेत. भरपूर फूल निघतात. आणि मग दोघांसाठी चहा करून घेतो. आमच्या हिला उशिरा उठायची सवय आहे. चहा नाश्ता झाला की पूजा करतो. पोट भरला की कस स्तोत्रेपण खणखणीत म्हणता येतात. देव जागा होतो मग आमचा. मग सायकलीने जाउन घराजवळची काम करतो. अजूनही ३५ वर्षांपूर्वी घेतलेली हार्मोनिअम रोज वाजवतो. दुपारी आराम आणि वाचन करतो आणि संध्याकाळी ५ ते ७ आमच्या ज्येष्ठ नागरिक मंडळात जातो. जाताना कधी कधी तुमच्यासारख्या उत्साही तरुणांशी भेट होते. गप्पा होतात. मस्त वाटत.'
मला काय बोलावे सुचेना. त्यांचा उत्साह आमच्यासारख्या तरूणांना लाजवेल आणि आम्हाला अनेक गोष्टी करण्याची प्रेरणा देणारा होता.
'सद्या…अरे चल…५ वाजले.' त्यांना कुणीतरी हाक मारली. कदाचित त्यांच्या संघातील त्यांचे मित्र असावेत.
'आलोच रे गण्या एवढा वडा संपवून आलोच.' त्यांनीही प्रतिसाद दिला.
'हा गणेश जोगळेकर. आमचा मित्र. चला निघतो नाहीतर उशीर होईल. परत भेटूच. आलात पुण्यात की घरी या मी त्या श्री हॉस्पिटल समोरच्या बिल्डींगमध्ये राहतो. तुम्हीपण निघा. मित्राच लग्न म्हणालात ना? मग लवकर जावा आणि मंडपाच्या आजुबाजूला लक्ष द्या. तुम्हाला पण भेटेल तिथे 'एखादी'…नाही का?' अस म्हणत त्यांनी सवयीप्रमाणे मला टाळी दिली.
आजोबा निघून गेले आणि मला उशीर होत आहे हे ही मी दोन क्षण विसरून गेलो. एखाद्याने शरीरासोबत मनानेही ह्या वयात किती तरूण असावे ह्याचे हे उत्तम उदाहरण होते. अशा माणसांशी भेटून आपल्यालाच आणखीन प्रेरणा मिळत असते, हे नक्की!
आजोबांना खरी दाद द्यावीशी वाटली. मी ही थोड्या टाळ्या वाजवल्या. ह्यावेळी दोन्ही हात मात्र माझेच होते!
-- अमोल नेरलेकर । २८ एप्रिल २०१६
